Jedną z najważniejszych zmian prawnych, które od 1 stycznia 2024 r. będą dotyczyły podmiotów działających w sektorze paliw ciekłych, jest wdrożenie do powszechnego obrotu benzyn silnikowych o zwiększonej zawartości biokomponentów (E10). W niniejszym artykule autor w zwięzły sposób podsumowuje najważniejsze skutki wprowadzenia nowych rozwiązań – zarówno z perspektywy producentów i importerów benzyn silnikowych, jak i operatorów stacji paliw oraz konsumentów.
Formuła wdrożenia zmian
Podobnie jak w poprzednich latach, również w 2023 r. pojawiła się potrzeba uchwalenia tzw. „małej nowelizacji” ustawy o biokomponentach i biopaliwach ciekłych, której podstawowym celem byłoby określenie najważniejszych parametrów istotnych dla realizacji NCW w najbliższym czasie. Ze względu na zbliżający się koniec kadencji parlamentu, tym razem nie stała się ona jednak osobnym projektem zmian legislacyjnych, lecz jej rozwiązania zostały dołączone do ustawy z dnia 13 lipca 2023 r. o ułatwieniach w przygotowaniu i realizacji inwestycji w zakresie biogazowni rolniczych, a także ich funkcjonowaniu. Co jednak istotne, obok określenia w tej ustawie podstawowych, bieżących współczynników ważnych z perspektywy realizacji NCW i tzw. blendingu, znalazło się w niej również jedno zupełnie nowe rozwiązanie. Chodzi o wdrożenie do powszechnego obrotu benzyn silnikowych o zwiększonej zawartości biokomponentów (E10).
Na wczesnych etapach prac nad projektem rozważane były różne formuły wdrożenia tej zmiany. Jedną z nich była zmiana obowiązujących obecnie przepisów ws. wymagań jakościowych dla paliw ciekłych, wskutek czego każdy litr benzyn silnikowych wprowadzanych do obrotu w Polsce musiałby zawierać podwyższoną zawartość biokomponentów. Ze względu jednak na trudności logistyczne z praktycznym wdrożeniem tego rozwiązania oraz konieczność dokonania notyfikacji technicznej w KE nowelizacji o takim brzmieniu, ostatecznie jednak zdecydowano się na inny mechanizm. Zgodnie z przyjętymi przepisami, technicznie upowszechnienie E10 nastąpi poprzez odpowiednie podniesienie wymaganego poziomu blendingu w benzynach silnikowych – tak by od 2024 roku wynosił on wg wartości opałowej:
- 5,3 proc. (w tym min. 4,59 proc. uzyskane bioetanolem) w benzynach 95-oktanowych (wprowadzenie E10 dla tego rodzaju paliwa);
- 3,2 proc. w benzynach 98-oktanowych (utrzymanie standardu E5 dla paliw premium).
Upowszechnienie benzyn E10 ma więc nastąpić wyłącznie za pomocą odpowiedniej modyfikacji regulacji o tzw. blendingu, którymi są objęci jedynie producenci i importerzy paliw ciekłych; przepisy te w ogóle nie dotyczą natomiast m.in. podmiotów, które handlują benzynami w transakcjach wewnątrzkrajowych. Oznacza to, że z perspektywy np. podmiotów prowadzących stacje paliw, wejście w życie przepisów o benzynach E10 nie zmieni niemal niczego, z wyjątkiem konieczności aktualizacji / modyfikacji oznaczeń dystrybutorów („E10” zamiast dotychczasowego „E5”, np. na pistoletach wydawczych). W szczególności nie będzie więc konieczna jakakolwiek zmiana koncesji posiadanych przez takie podmioty – kody CN benzyn silnikowych (2710 12 45 dla paliwa 95-oktanowego oraz 2710 12 49 dla 98-oktanowego) pozostają bowiem takie same dla wyrobu o maksymalnie 5 proc. objętościowo zawartości biokomponentów (E5), jak i takiego o zawartości do 10 proc. (E10).
Cel i skutki wprowadzanych zmian
Głównym celem przyjętych rozwiązań jest ograniczenie negatywnego wpływu sektora transportowego na zdrowie ludzi i środowisko naturalne, w tym w szczególności poprzez poprawę jakości powietrza w dużych miastach. Systematyczne zwiększanie udziału zrównoważonych biopaliw w paliwach transportowych jest również wymagane, aby Polska była w stanie spełniać coraz to wyższe cele unijne dotyczące udziału paliw pochodzących z surowców odnawialnych w paliwach zużywanych w transporcie. Zwiększanie wykorzystywania biokomponentów w paliwach ciekłych przyczynia się również do zmniejszenia zależności od paliw kopalnych.
Benzyny silnikowe E10 są od lat z powodzeniem stosowane na wielu rynkach europejskich. Polska będzie 18. państwem członkowskim UE, dla którego najważniejszym standardem benzyn oferowanych klientom końcowym będzie E10. Już obecnie paliwo to jest dostępne w Austrii, Belgii, Bułgarii, Danii, Estonii, Finlandii, Francji, Niderlandach, Hiszpanii, Irlandii, Litwie, Łotwie, Luksemburgu, Niemczech, Rumunii, Słowacji, Węgrzech; dodatkowo jest ono również oferowane na stacjach paliw m.in. w Norwegii oraz Wielkiej Brytanii.
Wdrożenie benzyn E10 do powszechnego obrotu w Polsce wiąże się z podjęciem przez organy administracji publicznej kampanii informacyjnej skierowanej do wszystkich uczestników rynku, a także do końcowych odbiorców paliw. Jednym z jej przejawów jest uruchomienie strony internetowej e10.klimat.gov.pl, za pomocą której użytkownicy pojazdów mogą sprawdzić ich dostosowanie do wykorzystywania nowego rodzaju benzyn silnikowych. Co istotne, zdecydowana większość samochodów zarejestrowanych w Polsce, które dotychczas były napędzane benzynami E5, jest w pełni przystosowana również do spalania paliw o podwyższonej zawartości biokomponentów (E10) bez konieczności dokonywania w nich jakichkolwiek modyfikacji.
Niezależnie od działań skierowanych do użytkowników pojazdów, Ministerstwo Klimatu i Środowiska oraz organizacje branżowe przygotowały również materiały informacyjne na temat nowego rodzaju benzyn także dla przedsiębiorców, zwłaszcza małych, działających w branży paliw ciekłych. Warto się z nimi zapoznać jeszcze w bieżącym roku, aby już na początku stycznia, gdy wielu klientów na stacjach paliw może mieć pytania co do oferowanych tam benzyn, być w stanie rzetelnie odpowiedzieć na ich wątpliwości.
Opracowanie:
