Biopaliwa

Wraz ze wzrostem wymagań stawianych paliwom, coraz większą liczbą samochodów poruszającą się po drogach świata, perspektywą końca zasobów paliw kopalnych, wzrasta zainteresowanie alternatywnymi źródłami energii między innymi: ogniwami paliwowymi, paliwami pochodzenia roślinnego.

Centrum Energetyczno Paliwowe

Głównym założeniem CENTRUM jest połączenie w jednym miejscu:
  • gorzelni
  • instalacji odwadniającej spirytus surowy
  • biogazowni, która będzie współpracować z tzw. instalacjami peryferyjnymi tj.:
  • instalacją do produkcji biodiesla na bazie alkoholu etylowego
  • zakładem utylizującym odpady rolne
  • instalacją rozdzielającą fuzle
Aby polepszyć rentowność powstającego CENTRUM można dołączyć instalacje takie jak:
  • instalacje recyklingu tworzyw sztucznych (poliolefin), która pozwala na dodatkowe pozyskanie gazu (od metanu do pentanu), ciekłe komponenty benzyn oraz wysokiej klasy oleje np.: olej napędowy (liczba cetanowa ok.55)
  • kotłownię – spalarnie odpadów biologicznych np.: słomy, trocin, odpadów poszpitalnych
Połączenie tych elementów powoduje znaczne obniżenie kosztów produkcji biodiesla. Wszystkie elementy CENTRUM są ze sobą powiązane:
  • gorzelnia: przerabia płody rolne (zboże, ziemniaki, owoce, melasę itp.) z okolicznych gospodarstw na spirytus 96,5%-owy. Współpracuje ona z drugim elementem CENTRUM jakim jest
  • instalacja odwadniająca, która odwadnia spirytus z gorzelni do bioetanolu o zawartości alkoholu 99,8%-owego. Ta część CENTRUM może także odwadniać alkohol z pobliskich gorzelni. Tak otrzymany bioetanol można od razu skierować do zakładu produkującego biodiesel, umiejscowionego również na terenie CENTRUM, lub sprzedawać rafineriom jako ekologiczny komponent do paliw mineralnych.
  • biogazownia: będzie utylizować wywar gorzelniany, który zostanie przetworzony na biogaz o zawartości metanu 60-65%. Innymi surowcami dla biogazowni byłaby słoma, gnojowica z lokalnych ferm, pozaklasowa makulatura, odpady z przemysłu ziemniaczanego w tym skrobia szara, liście a także produkty uboczne innych elementów CENTRUM. Wytworzony w ten sposób biogaz zaspokajałby potrzeby całego CENTRUM a jego nadwyżki mogłyby zostać sprzedane, lub przetworzone na energie elektryczną.
  • zakład utylizacji odpadów rolnych: przetwarzałby odpady rolne zawierające celulozę tj.: słomę, siano, drewno poza gatunkowe, makulaturę.
  • zakład rozdziału fuzli: w tej części CENTRUM przerabiane będą ciekłe odpady z gorzelni, których głównymi składnikami są wyższe alkohole takie jak: n-propanol, izobutanol, alkohole amylowe oraz związki z grupy terpenów. Zawartość tych związków w odpadach po gorzelnianych wynosi od 0,4 do 0,6% objętościowych względem bioetanolu. Rozdział zachodzi na drodze frakcjonowanej destylacji na kolumnach rektyfikacyjnych. Produkty znajdują zastosowanie w przemyśle farmaceutycznym i kosmetycznym.
  • zakład produkcji biodiesla: w którym produkowany będzie biodiesel (według technologii opracowanej przez zespół naukowy z Wydziału Chemii Uniwersytetu Wrocławskiego) w reakcji transestryfikacji oleju roślinnego i alkoholu produkowanego na terenie CENTRUM. Docelowo na terenie zakładu można stworzyć wyciskarnie oleju z rzepaku oraz zakontraktować pobliskie gospodarstwa na dostawy rzepaku, co spowoduje dodatkowe obniżenie kosztów.
Na schemacie przedstawionym poniżej umieszczono schemat ideowy działania CENTRUM.


Ważnym założeniem CENTRUM jest używanie jako surowca wyłącznie płodów rolnych i innych substancji pochodzenia roślinnego oraz odpadów rolnych. Najważniejszymi produktami otrzymywanymi w CENTRUM mają być odnawialne nośniki energii takie jak:
  • biodiesel
  • bioetanol (który może posłużyć jako substrat do produkcji biodiesla, a jego nadmiar może zostać sprzedany jako komponent do paliw mineralnych)
  • biogaz
a także produkty uboczne:
  • makuchy (z wyciskania oleju)
  • wysokobiałkowe pasze roślinne (z oczyszczania biodiesla)
  • gliceryna (z produkcji biodiesla)
  • wyższe alkohole alifatyczne (z rozdziału fuzli)
Założenie, że produkty CENTRUM mają pochodzić wyłącznie z przetwórstwa produktów rolnych spowodowało konieczność produkcji biodiesla etylowego. Dodatkowym argumentem za produkcją estru etylowego były względy ekologiczne (przewaga nad estrem metylowym pod względem produktów spalania).

Z ekonomicznego punktu widzenia CENTRUM stanowi, jak wcześniej wspomniano, samo finansujące się przedsięwzięcie. Jest to skutkiem odpowiedniego wyboru przepływu strumieni masy i energii. Z szacunkowych wyliczeń wynika, że około 6 MW energii produkowanej w CENTRUM będzie zużywane na potrzeby własne. Reszta, w ilości 21 MW, może zostać sprzedana na wolnym rynku w postaci ciepła lub energii elektrycznej.
Głównym źródłem dochodu CENTRUM jest jednak niewątpliwie biodiesel, a rentowność zakładu zależy w najwyższym stopniu od akcyzy. Niemniej nawet gdyby akcyza była równa akcyzie paliw mineralnych to dodatkowe elementy CENTRUM przynosiłyby, niewielki co prawda ale dochód. Innym czynnikiem poprawiającym rentowność przedsięwzięcia jest sprzedaż komponentów paliwa dieslowskiego mineralnego uzyskiwanego podczas recyklingu poliolefin.

Dodatkowym źródłem dochodu obok sprzedaży biodiesla i biogazu i komponentów paliwa dieslowskiego będzie sprzedaż wspomnianych wyżej odpadów własnych takich jak makuchy (powstałe przy wytłaczaniu oleju z rzepaku) oraz wysokobiałkowa pasza, która jest odpadem przy produkcji biodiesla, a także usługi utylizacji odpadów rolnych (gnojowica, odpady poziemniaczane, pozaklasowa makulatura itp.) przywożonych z zewnątrz.

Kolejnym czynnikiem poprawiającym rentowność CENTRUM jest spalanie otrzymywanej gliceryny, przy produkcji estru nie przekraczającej 30.000 ton rocznie. Gdy produkcja jest większa opłaca się oczyszczać glicerynę i sprzedawać ją jako gotowy produkt. Mieszanina gliceryny, nadmiaru zasady oraz mydeł, które tworzą się podczas reakcji, jest bardzo dobrym środkiem czyszczącym. Jego zaletą jest skuteczność i brak uciążliwości ekologicznej.
Spis treści: